نقدینگی در برزخ تورم یا رونق

مدیرعامل بانک صادرات گفت: سیاست‌های پولی متعادل و هوشمند، همزمان هم از تورم‌های لجام گسیخته جلوگیری می کند و هم به رونق تولید و اقتصاد می انجامد.

به گزارش پیام گو به نقل از پول نیوز، یکی از مهمترین بخش‌های اقتصادی کشور، نظام پولی و بانکی کشور است. عملکرد نظام بانکی به اندازه‌ای اهمیت دارد که هر تصمیم، رویکرد، بخشنامه و حتی اظهار نظر ساده می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر تمامی عرصه‌های اقتصاد برجای بگذارد. نکته قابل توجه این است که نگاه به نظام بانکی، نگاهی یک طرفه است و مشتری مایل به دریافت تسهیلات با کمترین کارمزد و سپرده گذاری با بیشترین سود است. نظام بانکی نیز زیر بار این خواسته نمی‌رود و از همین جا چالش بین بانک و مشتری آغاز می‌شود. زمانی می‌توان امیدوار بود که نگاه در نظام پولی و بانکی دو طرفه باشد و طرفین درک درستی از مشکلات یکدیگر داشته باشند.

نگاه تولید محور یا تجارت محور

یکی از مهمترین چالش‌هایی که باعث اختلاف بین مشتری و نظام بانکی می‌شود، توقعات تولید محور یا تجارت محور است. امروزه تولیدکننده انتظار دارد تسهیلات کلان با کارمزد پایین دریافت کند، دیدگاهی که بانک با آن موافق نیست و بار‌ها شاهد دلایلی بودیم که از سوی مسوولان نظام بانکی توجیه و تفسیر شده است. نگاه تولید محور یا تجارت محور دو دیدگاهی است که از سوی بانک‌ها دنبال می‌شود، در حالی که نمی‌توان نگاهی صرف به یکی از این دو بخش داشت و لازم است با نگاه به شرایط، در خصوص این رویکرد سیاستگذاری و تصمیم گیری شود.

نگاه دولت‌ها به نظام بانکی

چالش دیگر نگاه دولت‌ها با نظام بانکی است. دولت‌ها انتظار دارند تمامی مشکلاتشان را با نظام بانکی مرتفع کنند، بنابر این هرگاه که تورم بالا می‌رود و دولت‌ها آن را ناشی از رشد نقدینگی می‌بینند، سیاست‌های انقباضی را در پیش می‌گیرند و هرگاه که احساس رکود می‌کنند و بدنبال رشد اقتصادی هستند، سیاست‌های انبساطی را در پیش می‌گیرند، اما اشکال اینجاست که انتظار دارند در هر دو مورد نظام بانکی وارد عرصه شود، بدین معنا که با دستکاری بهره یا سود بانکی، بدنبال مدیریت آشفتگی اقتصاد می‌روند.

شمشیر دولبه

اما مدیرعامل بانک صادرات ایران در این زمینه نگاه واقع بینانه دارد و می‌گوید: بررسی تجربه به‌کارگیری سیاست‌های مختلف پولی در کشور‌های جهان، نشان می‌دهد که این سیاست‌ها، معمولا مانند شمشیر دولبه عمل می‌کنند. سیدضیاء ایمانی افزود: با سیاست‌های انقباضی، تورم کنترل می‌شود، ولی فضای کسب و کار نیز آسیب دیده و دچار رکود می‌شود. وی به انتقاد از سیاست‌های انبساطی پرداخت وگفت: از سوی دیگر سیاست‌های انبساطی نیز گرچه به رونق کسب‌وکار‌ها کمک می‌کنند، اما عوارض تورمی به دنبال دارد. مدیرعامل بانک صادرات با تاکید بر اینکه بین این دو مسیر رایج و پرطرفدار در برنامه‌ریزی نقدینگی، یک راه سوم نیز وجود دارد گفت: راه سوم را می‌توان دالان باریک توسعه نامید. زیرا کشور‌های محدودتری توانسته‌اند با سیاست‌های پولی متعادل و هوشمند، همزمان هم از تورم‌های لجام گسیخته جلوگیری کنند و هم به رونق تولید و اقتصاد، دست یابند.

شرایط تزریق نقدینگی

در تمامی سال‌های گذشته، از تزریق نقدینگی به عنوان عاملی بحران زا یاد شده و تمامی دولت‌ها بر کنترل آن تاکید داشته اند، درصورتی که با نگاهی متفاوت می‌توان از این تهدید فرصت بدست آورد. در این رابطه ایمانی اعتقاد دارد که تزریق نقدینگی به جامعه، معمولا تورم را به دنبال دارد. اما همانطور که نظریه مقداری پول نشان می‌دهد، این مساله می‌تواند در صورتی که در مسیر افزایش تولید و در نتیجه عرضه کالای بیشتر به بازار باشد، نتیجه‌ای متفاوت به همراه داشته باشد. در واقع اگر تزریق نقدینگی به حوزه تولید صورت بگیرد، نه تنها با تورم مواجه نمی‌شویم، بلکه سطح رفاه عمومی و پایداری اقتصادی نیز ارتقا خواهد یافت.

تزریق مالی به شرط برنامه ریزی درست

مدیرعامل بانک صادرات ایران با تاکید بر اینکه تزریق مالی به بخش تولید نیز باید با برنامه‌ریزی درستی صورت پذیرد تا ضمن جلوگیری از انحراف منابع به فعالیت‌های سوداگرانه، چرخه تسهیلات نیز گرفتار دست‌انداز مطالبات معوق نشود گفت: در این مسیر، نهاد‌های تامین مالی از جمله بانک‌ها باید از تدابیری همچون بررسی دقیق مطالعات «امکان سنجی» پروژه و رعایت اصول بهداشت اعتباری بهره‌گیری کنند. ایمانی تاکید دارد: توجه ویژه به رقابت‌پذیر بودن تولید و نقش بنگاه‌های پیشرو، می‌تواند به شکوفایی مزیت‌های نسبی اقتصاد ایران منجر شود. این نظریه حکایت از آن دارد که قرار نیست هر کس با هر بهانه تولیدی به بانک مراجعه کرد، چشم بسته تسهیلات دریافت کند، بلکه باید امنیت سرمایه گذاری به وسیله کارشناسان مورد بررسی و تایید قرار گیرد تا تسهیلات پرداختی به مطالبات معوق بانک‌ها تبدیل نشود.

سرمایه گذاری بنیادی

چالشی که سالهاست نظام بانکی را رنج می‌برد، حضور افراد سودجویی است که از نظام بانکی تسهیلات می‌گیرند تا تولید راه بیندازند، اما تسهیلات دریافتی را در مسیر‌های تورم آفرین و بحران زا همچون مسکن، خودرو، طلا، دلار و… به جریان می‌اندازند تا با ایجاد تقاضای کاذب، قیمت‌ها را بالا ببرند و از این آشفته بازار، جیب هایشان را پر کنند. مدیرعامل بانک صادرات در این زمینه تاکید دارد: یکی از دغدغه‌هایی که در مدیریت بانک صادرات ایران به آن توجه ویژه‌ای داریم، کنترل تورم در سطح نهاده‌های تولید است. ایمانی با تاکید بر اینکه سرمایه‌گذاری در صنایع مادر و به منظور تولید محصولات زیرساختی، می‌تواند دسترسی کارخانه‌های پایین‌دستی به مواد اولیه مرغوب و با قیمت مناسب را تسهیل کند گفت: این مساله، در نهایت به کنترل تورم در سطح بازار نهایی مصرف نیز منجر خواهد شد.