انبوه سازانی که سال ها از رانت قیمت دولتی درب کارخانه سیمان و بازار آزاد استفاده کرده اند امروز به امکان خرید مستقیم مصرف کنندگان سراسر کشور از بورس کالا حمله می کنند تا کماکان از این رانت قیمتی برخوردار باشند.
به نقل از پیام گو ، آمار و ارقام نشان می دهد سهم سیمان در هزینه های ساخت هر مترمربع ساختمان بسیار ناچیز بوده و تنها به 2.5 درصد می رسد. به بیان ساده تر 26.7 درصد از هزینه یک مترمربع مسکن مربوط به هزینه های ساخت و 73.3 درصد آن مربوط به ارزش زمین، هزینه جواز و سود سازنده است. همچنین سهم سیمان در بخش هزینه های ساخت 2.5 درصد، فولاد 35 درصد و سایر هزینه های ساخت 62.5 درصد تخمین زده می شود.
با یک مثال ساده این موضوع قابل درک است: داده های آماری و تجربیات سازندگان گویای آن است که برای هر مترمربع زیربنا نهایتا 200 کیلوگرم سیمان معادل 4 پاکت سیمان نیاز است.
به تازگی قیمت فروش هر تن سیمان درب کارخانه 480 هزار تومان معادل 24 هزار تومان به صورت پاکتی اعلام شده است البته که پاکت سیمان به این قیمت به دست مصرف کننده نهایی نخواهد رسید. لذا چنانچه همان قیمت های 50 هزار تومان کف بازار آزاد را هم برای محاسبات در نظر بگیریم هزینه سیمان برای هر متر مربع زیربنا 200 هزار تومان می شود.
حال به سراغ سایر هزینه های ساخت مسکن در کشور می رویم. فرض کنید قصد احداث ساختمانی 5 طبقه را داریم. زمینی به مساحت 200 مترمربع خریداری می کنیم لذا با احتساب قیمت زمین در تهران در تابستان 1400 که به طور متوسط حدود 40 میلیون تومان در نظر گرفته شده، بهای زمین 8 میلیارد تومان برآورد می شود.
طبق قوانین شهرداری نهایتا 60 درصد مساحت زمین یعنی 120 متر مربع قابلیت ساخت زیربنا را دارد. از 120 متر مربع زیربنا نیز 20 مترمربع به مشاعات ساختمان مربوط است. پس مساحت قابل سکونت 5 طبقه 100 متری یعنی معادل 500 مترمربع است.
از این رو تا بدین جای کار به ازای هر مترمربع زیربنای قابل سکونت 16 میلیون تومان هزینه زمین است و با احتساب هزینه ساخت و ساز در شرایط متعارف و با بکارگیری مواد با کیفیت معمول در بافت متوسط تهران که معادل 8 میلیون تومان است و همینطور یک میلیون تومان هزینه جواز و سایر هزینه ها به ازای هر مترمربع زیربنا، مجموعا بهای تمام شده هر مترمربع زیربنای قابل سکونت 25 میلیون تومان می شود.
حال با در نظر گرفتن خواب سرمایه یک تا 2 ساله سازنده و تمام دردسرهای ساخت و ساز، قیمت فروش هر متر مربع آپارتمان در تهران حدود 30 میلیون تومان است.
بنابراین 200 هزار تومان هزینه سیمان در هر مترمربع در مقابل 8 میلیون تومان هزینه ساخت و ساز یا 16 میلیون تومان هزینه زمین و در نهایت 25 میلیون تومان بهای تمام شده هر مترمربع، مبلغ ناچیزی به شمار می رود.
با همه این تفاسیر حتی اگر قیمت جهانی 50 دلاری و دلار 24 هزار تومانی را برای سیمان در نظر بگیریم، قیمت سیمان به تنی یک میلیون و 200 هزار تومان می رسد و اگر فرض شود پاکت سیمان به 120 هزار تومان به دست مصرف کننده برسد که البته در صورت واقعی شدن قیمت ها و حذف واسطه ها تفاوت نرخ فروش کارخانه و بازار آزاد به حداقل خواهد رسید، در این صورت بهای تمام شده هر متر مربع از ساختمان مذکور از 25 میلیون تومان به 25 میلیون و 280 هزار تومان افزایش خواهد یافت.